سرنوشت یک دیوار

در ابتدا کسی اتفاقی را که افتاده بود باور نمی‌کرد. خیلی زود اما ناباوری جای خود را بی شادی به حدوحصر و اشک شوق رهایی‌یافتگان داد. یکشنبه بیست‌وپنجمین سالگرد سقوط دیوار برلین است. واقعه‌ای که جهان را تغییر داد. جنگ سرد را پایان بخشید و همچنان بزرگترین واقعۀ سیاسی از اروپا از زمان جنگ جهانی دوم محسوب می‌شود.
 به نقل از ایندیپندنت؛ دیوار برلین دقایقی پیش از نیمه‌شبِ نهم نوامبر سال 1989 فروریخت. جمعیتی عصبانی متشکل از بیست‌هزار نفر جلوی گذرگاه "بورنهولمر استراس" تجمع کرده بودند و فریاد می‌زدند "در را باز کنید". نگهبانان نگران جانشان بودند. افسر مسئول پس از آن که تلاشش برای تماس با مقام ارشدش پاسخی در پی نداشت، تسلیم شد و دستور داد که موانع برچیده شوند. او اعلام کرد: "الان درهای اصلی را باز می‌کنیم." پس از آن بود سیلی انسانی از ساکنان برلین شرقی به برلین غربی جاری شد. ظرف یک ساعت، تمام هفت گذرگاهِ دیوار باز شدند و جمعیتی عظیم روانۀ خیابان‌های برلین غربی شدند. سقوط کمونیسم در اروپا آغاز شده بود. دیوار هم یک دیو بود و همزمان از همان آغاز ساختش چهره‌ای نامطبوع از کمونیسم به نمایش می‌گذاشت. نشانی از ناکارآمدی سوسیالیسم در آلمان شرقی بود. قبل از آنکه دیوار را در نخستین ساعات روز سیزدهم آگوست 1961 عَلَم کنند، بیش از 3.5 میلیون نفر از اهالی آلمان شرقی با  پاهایشاننظرشان را اعلام کرده بودند و به آلمان غربی رفته بودند. تابستان آن سال، آلمان شرقی حتی به اندازۀ کافی نیروی کار برای برداشت محصول  نداشت. بسیاری معتقدند که رژیم آلمان شرقی راهی جز ساخت دیوار نداشت؛ چرا که در غیر اینصورت گزینه‌ای جز پذیرش ورشکستگی اخلاقی، سیاسی و اقتصادی برایش باقی نمی‌ماند و مجبور به کنار رفتن می‌شد. گزینه‌ای که ساکنین کرملین (مقامات شوروی) مُصِر بودند به هر ترتیب و با هر وسیله‌ای از آن جلوگیری کنند. رهبران غربی نیز با ترشرویی مجبور به پذیرش آن شدند: سال 1961 اوج جنگ سرد بود. ساخت دیوار منجر به وضعیتی متزلزل در اروپا شد و احتمال بروز جنگ جهانی سوم را تقویت می‌کرد. دیوار در ابتدا از سیم خاردار بود که بعدتر جای خود را بلوکهای بتنی داد و در نهایت بدل به یک مانع بتنی چهار متری با لوله‌ای مدور بر بالایش شد. لوله به این خاطر تعبیه شده بود تا بالارفتن از دیوار سخت‌تر شود. نگهبانان کلاشینکف به دست در تمام ساعات شبانه‌روز در اطراف دیوار کشیک می‌دادند و برجهای دیده‌بانی و نورافکن‌ها در سراسر آن تعبیه شده بودند. دیوار برلین، برلین غربی را احاطه کرده بود، و همزمان مرز به شدت محافظت‌شدۀ دو آلمان، معروف به "پردۀ آهنین"، آلمان کمونیستی را از آلمان سرمایه‌داری جدا می‌نمود.

رهگذران در برلین غربی از درزهای دیوار برلین شرقی را دید می‌زنند.

 

دیوار برلین از پیدایش تا فروپاشی

روز ۱۸آبان امسال مصادف بود با ۹ نوامبر سالروز فروپاشی دیوار «برلین»، دیواری که در چند دهه یک ملت را دوپاره کرد و آنها را جدا ازهم نگاهداشت. دیوار برلین ارثیه شرایط ژئوپولتیک پایان جنگ دوم جهانی و دوقطبی شدن جهان بود. دولت های متفق «اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی، ایالات متحده آمریکا، فرانسه و انگلستان» در جریان کنفرانس «یالتا» که به کنفرانس «تقسیم جهان» به ویژه آلمان مشهور شد، تصمیم گرفتند که پس از شکست آلمان، ضمن تقسیم این کشور به دو بخش شرقی و غربی،شهر برلین پایتخت «رایش سوم» را نیز به دو بخش تقسیم کنند، به طوری که در بخش غربی برلین نیروهای آمریکا، انگلیس و فرانسه و در بخش شرقی برلین که ضمنا پایتخت آلمان شرقی می شد قوای کمونیستی آلمان شرقی و اتحاد شوروی به طور مشترک مستقر شوند.از آن پس کشور آلمان و نیز برلین به دو بخش شرقی و غربی تقسیم شد. مردم آلمان شرقی که از زندگی در زیر لوای کمونیسم ناراضی بودند و خلاف میل باطنی خود ناچار به اقامت در بخش شرقی و همزیستی با کمونیسم شده بودند می کوشیدند به هر وسیله و بهانه ای که شده از بخش شرقی برلین به بخش غربی فرار کنند. هر روز تعداد فراریان از قلب منطقه کمونیستی آلمان شرقی به جهان آزاد بیشتر می شد.سیل این مهاجرت های پنهانی و قاچاقی به برلین غربی آن قدر افزایش یافت که سرانجام «نیکلای خروشچف» دبیر اول حزب کمونیست و نخست وزیر اتحاد جماهیر شوروی به «والتر اولبریخت» دبیر کل حزب کمونیست آلمان شرقی و رئیس جمهوری آن کشور دستور داد برای جلوگیری از سیل مهاجرت ها در دو طرف دروازه «براندنبورک» یک دیوار بلند بتونی محصور در سیم های خاردار ایجاد کند.در ۱۳اوت ۱۹۶۱برابر با ۲۲مرداد ۱۳۴۰خورشیدی این دستور صادر شد و کار ساخت دیوار بتونی برلین آغاز شد. ۱۴ هزار نظامی و ۶هزار سگ تربیت شده محافظت از این دیوار را به عهده گرفتند. این موانع برای آن ایجاد شده بود که مردم آلمان شرقی قادر به فرار به آلمان غربی نباشند. آمارهای اراائه شده حاکی است بین سال های ۱۹۴۹تا ۱۹۶۱میلادی حدود ۳ میلیون نفر آلمان شرقی را ترک کردند که دلایل عمده آن «نبود آزادی» و «سختی معیشت» در آلمان شرقی بود.پس از احداث دیوار بسیاری از کسانی که تلاش داشتند از این دیوار عبور کنند جان خود را از دست دادند و بسیاری نیز به جرم تلاش برای ترک آلمان شرقی دستگیر و زندانی شدند.سرانجام «میخائیل گورباچف» رئیس جمهوری شوروی در ۶ژوئیه ۱۹۸۹ تز خانه مشترک اروپایی را مطرح ساخت و در روز ۹ نوامبر، ۱۹۸۹ یعنی نزدیک به سی سال پس از احداث دیوار برلین، دیوار برلین فرو ریخت. بعدازاین واقعه در سراسر آلمان به ویژه در برلین همه مردم به شادی و سرور پرداختند و سرانجام در ۱۲ سپتامبر ۱۹۹۰ اصل وحدت آلمان پذیرفته شد و دو نیمه شرقی و غربی آلمان پس از ۴۶ سال به یکدیگر پیوستند و آلمان واحد دوباره تشکیل شد.
 

جشن و شادمانی شهروندان برلین غربی پس از بازگشایی دروازه براندنبورگ در 9 نوامبر 1989

 

کشاورزی در کره‌شمالی

در حالیکه بر اساس گزارش نهادهای بین المللی تولید کشاورزی در کره شمالی در سالهای اخیر افزایش یافته اما سوءتغذیه در این کشور به ویژه در میان کودکان همچنان استمرار دارد.بر اساس آخرین گزارش سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در سال گذشته تولید کشاورزی در این کشور به 5.03 میلیون تن در سال 2013 بالغ شد که پنج درصد نسبت به سال پیش افزایش داشت.با این‌همه میزان مصرف غذای 84 درصد از مردم این کشور اندک یا ضعیف عنوان شده است. اگرچه میزان سوءتغذیه کودکان نسبت به سال‌های گذشته کاهش یافته اما در سطح هشداردهنده‌ای باقی مانده و کمبود مواد مغذی در تغذیه کودکان و تاثیر آن بر رشدشان، نگرانی‌های خاصی را مطرح است.طبق تحقیقات نهاد، هر گونه وضعیت مثبت در تغذیه احتمالا حاصل تلاش خانواده‌ها در خرید پایاپای و تهیه و فروش مواد غذایی تازه از باغچه‌های خانگی است.کره شمالی با کمبودهای غذایی شدیدی روبرو شده که سیل، خشکسالی و سوءمدیریت آن را تشدید کرده است. در طول قحطی که در اواسط دهه 1990 در این کشور پیش آمد، صدها هزار نفر جانشان را از دست دادند.بر اساس گزارش خبرگزاری فرانسه، بیش از 70 درصد از خانواده‌ها همچنان به سیستم‌های توزیع مواد غذایی اساسی از سوی دولت متکی هستند اما نهادهای سازمان ملل این سیستم‌ها را نارسا عنوان کرده اند.طبق یافته‌های تحقیقات این نهادها، با در نظر گرفتن هدف کره شمالی برای واردات 300 هزار تن غلات در سال، این کشور با 40 هزار تن کمبود روبرو است. درهمین رابطه "میگوئل توران" عکاس شبکه الجزیره که در هفته های اخیر عکس های بسیاری از کره شمالی برای این شبکه خبری فرستاده گزارشی مصور از زمین های کشاورزی این کشور تهیه کرده است که در زیر می بینید.

 

روی دیگر زندگی در کره‌شمالی

در حالیکه همواره شایعات و اخبار درباره زندگی سخت و همراه با محرومیت مردم کره شمالی در رسانه ها مطرح است شبکه الجزیره در گزارشی مصور با عنوان "روی دیگر کره شمالی" عکس های متفاوتی از این کشور منتشر کرده است."میگوئل توران" و "نیکول سالازار" دو عکاس شبکه خبری الجزیره انگلیسی که اخیرا به کره شمالی سفر کرده اند عکس هایی از زندگی مردم در پیونگ یانگ فرستاده اند که این رسانه آن را "روی دیگر کره" عنوان کرده است."توران" که همراه با گروهی از خبرنگاران و عکاسان به کره رفته در یادداشتی ذیل عکس ها نوشته که گرچه رسانه ها همواره از کره به عنوان کشوری که مردمش تحت ظلم، قحطی و گرسنگی حکومت کیم جونگ اون هستند یاد می کنند اما از بدو ورودش به این کشور همراه با راهنمای دولتی به نقاطی رفته که تصویر دیگری از این کشور را نشان می‌داده است.ساختمان های مدرن و تمیز با امکانات رفاهی و سیستم حمل و نقل شهری که به طور منظم مسافران را جابجا می کند و گوشی همراهی که به وفور در دست مردم دیده می شود گوشه ای از تصاویری بوده که عکاس دیده و عکاسی کرده است. البته این اولین باری نیست که رسانه ها بخش مدرن و پیشرفته زندگی در کره شمالی را مورد توجه قرار می دهند و سعی می کنند در کنار پوشش اخبار و گزارشات از وضعیت محدود زندگی در این کشور تصویر دلخواه دولت کره را نیز منعکس کنند؛ "یولریک پدرسن" و "دیوید گوتنفلدر" نیز دو عکاسی هستند که پیش از این با همین سوژه عکس هایی در رسانه های خارجی منتشر کرده اند.

 

انفجار فضاپیمای ناسا پس از پرتاب

فضاپیمای بدون سرنشین ناسا که حامل مایحتاج ایستگاه بین المللی فضایی و برخی تجهیزات سری بود، چند ثانیه بعد از پرتاب از سکوی خود در ویرجینیا منفجر و نابود شد.به گزارش سی ان ان، این فضاپیما با نام " Antares " چند ثانیه ای بعد از پرتاب  در  ساعت 6:35  دقیقه صبح به وقت محلی صورت گرفت، منفجر شد. هنوز علت انفجار اعلام نشده است ولی مقامات ناسا می گویند کسی در این حادثه کشته یا زخمی نشده است.انفجار این فضاپیما که رسانه ها از آن به عنوان فاجعه ای برای ناسا یاد کردند، شش ثانیه بعد از پرتاب روی داده است.مقامات ناسا همچنین گفته اند خسارتهای ناشی از این انفجار فقط محدود به تاسیسات پرتاب این فضاپیماست. سازمان هوایی آمریکا اعلام کرده است کسی بر اثر این حادثه کشته یا زخمی نشده است.

 

زندگی در کره‌شمالی

رئیس بخش عکاسی خبرگزاری آسوشیتدپرس در آسیا -دیوید گاتنفلدر- یکی از پربار ترین مجموعه تصاویر از کشور راز آمیر کره شمالی را عکاسی و منتشر کرده است.دیوید گاتنفلدر، عکاس برجسته جهان و رئیس بخش عکاسی خبرگزاری آسوشیتدپرس در آسیا از سال ۲۰۰۰ تا کنون بیش از بیست بار به کره شمالی رفته و عکس های متعددی از زندگی در این کشور رازآمیز تهیه کرده که تاکنون چندین جایزه بین المللی را نیز برای وی به همراه داشته است. او از معدود عکاسانی است که توانسته از ممنوعیت های تهیه عکس و گزارش در کره شمالی عبور کند و با قطار مخصوص حزب حاکم کمونیست به این کشور سفر کند و زندگی شهروندان عادی این کشور را از نزدیک ببیند.به گفته وی، تصاویر حاصل از این سفر برای کسانی که از خارج به این کشور کمونیستی می‌نگرند و همواره شاهد مارش‌های نظامی و تصاویر بزرگ مقام‌های ارشد این کشور بوده‌اند، مغایرت دارد.وی از سال 2000 ، 17 بار به کره شمالی سفر کرده است و می‌گوید: این کشور سخت‌ترین کشوری بود که در آن به عکاسی مشغول شدم.در زیر نگاهی می اندازیم به تعدادی از آخرین عکس های او از زندگی در حصار کره شمالی.

 

موزه مردگان

در سراسر جهان کلیساها و موزه های مختلفی وجود دارند که جمجمه و اسکلت های انسان های قرن‌های گذشته که گاه در جنگ و نسل کشی جان خود را از دست داده اند و یا به مرگ طبیعی مرده و در گورستان های مقدس در کنار کلیساها دفن شده‌اند نگهداری و به نمایش درآمده‌اند.کلیساها و گورستان های مقدس در کنار موزه هایی که اجساد گورهای دسته جمعی ناشی نسل کشی در آنها نگهداری می‌شود مکان هایی است که صدها و گاه هزاران جمجمه و استخوان انسان های قرون گذشته در آنجا به معرض نمایش درآمده است.کلیسای "سدلک"، کلیسای "سانتا ماریا"، کلیسای "کاپلا داس اوساس" و کلیسای "دومونت"مشهورترین کلیساهای اروپایی هستند که در و دیوار و سقف آنها مملو از استخوان های مردگان است و در این میان کلیسای سدلک مشهورترین آنها است.کلیسای سدلک در جمهوری چک مکانی است که در آن از 40 هزار استخوان کوچک و 70 هزار استخوان کامل انسان برای تزئینات داخلی استفاده شده است.گفته می شود این استخوان ها متعلق به انسان هایی است که در اواسط قرن 14 قربانی طاعون و جنگ شدند. طبق اسناد به دست آمده فقط در سال 1318 طاعون باعث مرگ 30 هزار نفر در این منطقه شده است؛ در سال 1400 راهبان کلیسای گوتیک در سدلک کلیسای کوچکی ساختند و تصمیم گرفتند از استخوان این مردگان که در دخمه های مجاور کلیساها نگهداری می شدند برای تزئینات آن استفاده کنند. 

در این میان موزه هایی نیز در قرون بیستم و به دنبال نسل کشی های مختلف در سراسر جهان بوجود آمد که پس از کشف گورهای دسته جمعی برای یادآوری جنایت غیر انسانی تاسیس شد و استخوان های قربانیان در آن به معرض بازدید درآمد. موزه نسل کشی رواندا با بیش از 45 هزار اسکلت متعلق به نسل‌کشی سال 1994 در گوردخمه کلیسای کاتولیک "نیاماتای" روندا از مشهورترین آنها در جهان به شمار می‌رود. عکس هایی که پایگاه "آتلانتیک" از معروف ترین موزه‌های مردگان جمع آوری کرده است را در زیر می بینید.

دخمه مردگان کلیسای "بارتولومیو" در لهستان

 

عقاب طلایی اروپا که به ایران می آید

یک قطار لوکس با هفتاد مسافر، روز چهارشنبه بوداپست، پایتخت مجارستان را به مقصد تهران ترک کرد. این اولین سفر قطاری است که در مسیر بوداپست - تهران حرکت می کند.قطار، با واگن های مجلل، از مناطق بالکان و تنگه بوسفور و کردستان عبور می کند و وارد ایران می شود. به گزارش خبرگزاری رویترز، هزینه سفر دو هفته ای با این قطار برای هر مسافر دست کم ۹ هزار پوند، رقمی در حدود ۱۴ هزار و ۳۳۳ دلار است.برخی مسافران که خواهان خدمات کامل و حمام اختصاصی در قطار هستند، تا ۲۵ هزار پوند خواهند پرداخت. مسیر این سفر که از مناطقی با منظره های زیبا عبور می کند، حدود ۷۰۰۰ کیلومتر است.تیم لیتلر، بنیانگذار تور «عقاب طلایی» گفت بلیت های اولین سفر قطار طی ۱۰ روز کاملا فروش رفت. او گفت در نظر دارد سال آینده میلادی نیز ۴ قطار اضافی برای انجام چنین سفری آماده کند.لیتلر به خبرگزاری رویترز گفت یک خلاء بزرگی در صنعت گردشگری برای افرادی که دوست دارند در رفاه و امنیت به ایران بروند، وجود دارد.او گفت قیمت سفر با قطارهای لوکس حدود هزار تا ۲ هزار دلار در روز است و هزینه سفر با قطار لوکس بوداپست به تهران نیز در همین حدود است.

لیتلر گفت این سفر تقریبا هیچ نگرانی امنیتی برای مسافران بوجود نمی آورد: زمانی که ۲۵ سال پیش سفر مشابهی به روسیه آغاز شد، مشکلات بیشتری وجود داشت چرا که «ما از مناطقی عبور می کردیم که مردم رسما گشنگی می کشیدند و ما با قطاری مجلل که در آن خاویار، ماهی خاویار و شراب عالی سرو می شد، وارد می شدیم.»به گفته این برگزار کننده تور، برخی از کشورها برای آنکه اطمینان دهند هیچ مشکل امنیتی بوجود نخواهد آمد، پیشنهاد کمک های بیشتری را کرده اند. او گفت دولت ایران که اعلام کرده آماده است برای توسعه صنعت گردشگری هزینه زیادی کند، برای امنیت تور ماموران نظامی در قطار مستقر می کند.برگزار کنندگان این تور همچنین با استفاده از یک شرکت استرالیایی باید در مورد تحریم های ایران اقداماتی را انجام می دادند.دایان، یکی از مسافران استرالیایی قطار به رویترز گفته بسیار مشتاق است که ایران را ببیند. او گفت دیگر کشورهایی که در مسیر قطار هستند را دیده و از دیدن دوباره آنها لذت می برد، اما ایران برای او «مرموز» است و از این بابت هیجان زده است. عکس های رویترز و آژانس عکس اروپا از داخل این قطار لوکس را در زیر می بینید.

 

مجموعه عکاس ایرانی برنده کتاب سال عکاسی امریکا

مجید سعیدی، عکاس ایرانی به عنوان برنده جایزه کتاب سال عکاسی آمریکا در سال 2014 معرفی شد.مجید سعیدی برای مجموعه عکسی با عنوان «زندگی در جنگ» با تمرکز بر جنبه‌های انسان‌دوستانه در خاورمیانه طی دو دهه اخیر و به تصویر کشیدن زندگی مردم خسته از جنگ و درگیری در افغانستان این جایزه را کسب کرد.سعیدی که دو سال پیش نیز نامزد کسب این جایزه شده بود، متولد تهران است و عکاسی را از سن 16 سالگی آغاز کرد و زمانی که 18 داشت برای عکاسی به مرز ایران و عراق رفت.تاکنون عکس‌هایی از سعیدی در نشریات مطرحی چون تایم‌، اشپیگل لایف‌، نیویورک تایمز‌، واشینگتن‌پست و بسیاری از نشریات خاورمیانه منتشر شده است.جایزه عکاسی یونیسف در سال 2010، جایزه هنری نانن در سال 2010، جایزه عکاسی خبری چین در سال 2013 و همچنین جایزه RPS ژاپن درسال 2013 از جمله جوایزی هستند که سعیدی تاکنون کسب کرده است.سعیدی جایزه «فتو اویدنس» سال 2014 را در رقابت با عکاسان بیش از 60 کشور جهان با پروژ‌ه‌هایی از قاره‌های مختلف جهان کسب کرد. گزیده ای از عکس های این مجموعه را در زیر می بینید.

 

محمدعلی کلی

آخرین اخبار از وضعیت سلامت محمد علی کلی گویای آن است که بیماری این اسطوره ورزشی در حال پیش روی است و او دیگر از سخن گفتن هم عاجز است. رحمان بردار محمد علی کلی که قبلا گفته بود بوکسو معروف نخواهد توانست تا پایان سال جاری دوام بیاورد در تازه ترین خبر از وضعیت جسمی بردارش گفته که بیماری محمد علی کلی در حال پیشروی سریع است و او دیگر نمی تواند حرف بزند.مریم دختر محمد علی کلی نیز اعلام کرد پدرش در اولین نمایش فیلمی که با اتحاف به وی تهیه شده، شرکت نکرده است؛ او گرچه اکنون در خانه و در بستر بیماری با مرگ دست و پنجه نرم می کند اما 48 سال پیش در چنین روزهایی در اوج قدرت و شهرت قرار داشت.کاسیوس مارسلیوس کلی که در ژانویه سال 1942 در لوئیس ویل امریکا به دنیا آمد یکی از اسطوره های ورزش و قهرمان بوکس سنگین وزن جهان بود که در سال 1961 به دین اسلام گروید و نام خود را به محمدعلی تغییر داد.سلسله افتخارات او با قهرمانی در المپیک رم در سال 1960 آغاز شد و 4 سال بعد و در سال 1964 با قهرمان سنگین وزن بوکس جهان ادامه یافت؛ پس از این تاریخ بود که نام کلی بر سر زبان ها افتاد از یک سو به دلیل طرز مشت زدنش و از سوی دیگر به خاطر حرف های جنجالی اش. او همواره با سخنانش نگاه ها را به سوی خود جلب می کرد.گفته می شود زمانی که در فینال قهرمانی جهان بر "لیستون" حریف نام آور خود پیروز شد، گفت: من یک هیولای بزرگ و بد طینت را شکست دادم که همه را شکست داده و کسی حریفش نبود. تا این که ناشناخته ای به نام کاسیوس کلی از کنتاکی آمد و او را متوقف کرد.شهرت کلی که آن سال ها دیگر به اسلام گرویده و نامش به علی تغییر یافته بود با سرپیچی از حضور در جنگ بیشتر شد. او هنگامی که در سال ۱۹۶۷ برای جنگ در ویتنام به خدمت فرا خوانده شد با بیان اینکه اسلام با جنگ مخالف است حاضر به اعزام نشد و در پی آن به 5سال حبس محکوم شد. او با پرداخت پول، از زندان جان به در برد اما عنوان قهرمانی جهان و مدرک بوکس از او گرفته شد. 

"توامس هوپکر" عکاس آلمانی در اوج شهرت او در سال 1966 یعنی اندکی پیش از آنکه کلی به خدمت فراخوانده شود چند وقتی را با قهرمان سنگین وزن بوکس گذراند تا زندگی او را به تصویر بکشد؛ همراه با او در خانه و خیابان در تمرین و استراحت حضور داشت و عکاسی می کرد. آنچه می بینید گزیده ای از کتابی است که بعدها هوپکر از محمد علی کلی منتشر کرد و بیشتر بر زندگی شخصی او و ارتباطش با مردم در شیکاگو تمرکز دارد.