جنایت جنگی متفقین در «درسدن»

هفتاد سال از بمباران شهر "درسدن" آلمان در هفته های پایانی جنگ جهانی دوم گذشت؛ بمبارانی که با کشتن یکباره ده‌ها هزار نفر به عنوان یکی از جنایات جنگی متفقین مطرح می‌شود.

در فاصلۀ روزهای سیزدهم تا پانزدهم فوریۀ سال ۱۹۴۵، بمب افکن های ارتش بریتانیا و ایالات متحدۀ آمریکا، در چند نوبت، چندین هزار تن بمب انفجاری و آتش زا را بر فراز شهر تاریخی درسدن فروریختند. در این عملیات که به نابودی این شهر منجر شد، بیش از هزار بمب افکن، در مجموع ۴۰۰۰ تن بمب بر سر این شهر و ساکنان آن رها کردند.بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده از سوی متفقین، ۲۵ هزار نفر در اثر این بمباران ها جان خودشان را از دست دادند اما مقامات آلمان پس از جنگ از کشته شدن بیش از ۲۵۰ هزار نفر سخن گفتند. اجساد بسیاری از قربانیان بر اثر بمب های آتش زا سوخته و قابل شناسایی نبود و به گفتۀ مقامات آلمان، آمار اعلام شده از سوی متفقین تنها در مورد افرادی صدق می کند که شناسایی شدند."کرت ونه گات" نویسنده آمریکایی که در زمان جنگ خبرنگار بود و از نزدیک شاهد این بمباران ها  میزان کشته شدگان را دست کم ۱۳۰ هزار نفر عنوان کرد. وی در زمان بمباران این شهر بعنوان اسیر جنگی در شهر درسدن بسر می برده و از این بمباران ها جان سالم بدر برده است.در جریان بمباران درسدن، بیش از ۱۲ هزار خانه تخریب شد. در آن هنگام، دلیل بمباران این شهر تاریخی- صنعتی، وجود کارخانه های تولید سلاح و تجهیزات نظامی برای ارتش آلمان عنوان شد. به گفتۀ فرماندهی نیروهای متفقین، صد و ده کارخانه در این شهر وجود داشته که ۵۰ هزار کارگر در آنها اقدام به ساخت تجهیزات نظامی و پشتیبانی برای ارتش آلمان می کردند.بیش از ۹۰ درصد شهر درسدن که به دلیل وجود کلیساها و بناهای تاریخی به "فلورانس بر کرانۀ الب" معروف بود طی سه روز و در چهار یورش هوایی، به کلی تخریب شد.پس از اتمام جنگ جهانی دوم، بسیاری از جمله "گونتر گراس" نویسنده آلمانی، بمباران شهر درسدن را یک جنایت جنگی خواندند اما با پیروزی متفقین هیچ دادگاه بین المللی مساله جنایت جنگی در درسدن را مورد بررسی قرار نداد.به تازه‌گی "گرگوری استنتون"، دبیرکل سابق سازمان دیده بان نسل کشی با انتقاد از عدم مسوولیت پذیری کشورهای عامل این قتل عام، گفته است: "هولوکاست فاجعۀ غیرانسانی و وحشتناکی است. این مساله جنایت جنگی شناخته می شود اما در مورد بمباران درسدن که هزاران نفر غیرنظامی را از بین برد، حرفی زده نمی شود. قتل عام مردم در شهر درسدن هم یک جنایت جنگی است."

گفته می‌شود "ژوزف گوبلز" وزیر تبلیغات آلمان نازی، پس از شنیدن خبر این بمباران ۲۰ دقیقه به شدت گریست و سپس حملهٔ شدیدی به "هرمان گورینگ" فرماندهٔ نیروی هوایی آلمان و وزیر هوانوردی کرد و گفت: اگر قدرت آن را داشتم قبل از دادگاه تو را دار می‌زدم.همچنین پس از این بمباران برای نخستین بار مردم کشورهای متفق از نیروهای خود در مورد اقداماتشان برای شکست آلمان انتقاد کردند. عکس های باقی مانده از ویرانه‌های "درسدن" پس از بمباران هوایی متفقین را در زیر می‌بینید.

 

چند عکس جدید از جسد چه‌گوارا

عکس های تاریخی جدیدی از جسد چریک آرژانتینی "ارنستو چه‌گوارا" در اسپانیا پیدا شد."ایمانول آرته آگا"، برادر زاده مبلغ مذهبی(میسیونری) "لوئیس کوآرترو"، عکس‌های جسد ارنستو چگوارا چریک آرژانتینی را در مصاحبه ای در "ریکلا" واقع در استان "ساراگوسا" اسپانیا رونمایی کرد. این عکس های تاریخی گمشده از انقلابی کوبا چه گورا که در زمان کمی پس از اعدام وی در تاریخ ۱۰ اکتبر ۱۹۶۷ توسط "مارک هاتن" روزنامه نگار سابق خبرگزاری فرانسه گرفته شده است، در شهر کوچکی در اسپانیا پیدا شد.چه با ریش های تیره رنگ در حالی که مرده است با چشمان باز بر روی برانکاردی با قفسه سینه ای برهنه و آغشته به خون و خاک پس از اینکه توسط ارتش بولیوی در اکتبر ۱۹۶۷ به ضرب گلوله کشته شد در این عکس‌ها به تصویر کشیده شده است."ایمانول آرته گا" عضو شورای محلی شهر ریکلا این عکس ها را از عمویش "لوئیس کوآترو" مبلغ دینی در بولیوی طی دهه ۶۰ میلادی به ارث برده است. آرته گا ۴۵ ساله می گوید: لوئیس این عکس ها را زمانی که برای ازدواج والدینم آمده بود آورد. مادر و زن عمویم به من گفتند که این عکس ها را یک عکاس فرانسوی به وی داده است.آرته گا و زن عمویش این عکاس ها را در وسایل کوآترو پس از مرگش در سال ۲۰۱۲  پیدا کردند. آرته گا این گونه تعریف می کند که پس از مرگ عمویم به زن عمویم گفتم به یاد دارم که عمو عکس هایی از چه گوارا داشت وی در جواب گفت بلی همین جا هستند در یکی از جعبه ها که عکس های مربوط به دوره بولیوی است.همچنین عکس رنگی دیگری از جسد چه گوارا که سربازان بولیوی «چه» را خوابانده‌اند و فردی بالای سر آن سیگار می‌کشد، وجود دارد، که توسط مارک هاتن خبرنگار خبرگزاری فرانسه گرفته شده و در آن زمان در رسانه های بین المللی منتشر شد.اخیرا دریافته اند که  یکی از عکس‌ها در زمان دیگری گرفته شده است. در این عکس چه گوارا با موهایی نمدوار (به هم فشرده شده و کرک شده) است. در یکی دیگر از عکس‌ها جسد «تامارا بانکه» همراه انقلابی چه گوارا با صورتی از شکل افتاده بر روی برانکارد به تصویر کشیده شده است.ارنستو چه گورا دکتر آرژانتینی به عنوان عضو ارشد رژیم انقلابی فیدل کاسترو در کوبا فعالیت می‎کرد. وی با همکاری سی آی ای CIA و توسط ارتش در ۸ اکتبر ۱۹۶۷ در بولیوی دستگیر شد و یک روز پس از آن اعدام شد.تصویر جسد وی پیش از اینکه در خفا در روستای والگراتده واقع در بولیوی به خاک سپرده شود در رسانه ها منتشر شد.آرته آگا معتقد است که عکس ها را خود هاتن زمانی که آنان را از کشور بیرون می‌راندند به کوآترو داده است و از عمویش خواسته تا آنها را بگیرد، زیرا وی در آن وقت تنها اروپایی در بولیوی بوده است.متخصصین پس از بررسی عکس ها متوجه شدند که عکس ها بر روی کاغدی چاپ شده اند که دهه ها است که تولید نمی‌شود و تائید کرده اند که عکس ها متعلق به دهه ی ۶۰ میلادی هستند.سیلوین استیبال مدیر بخش عکاسی منطقه اروپا و آفریقا آژانس خبری جهان گفته است: هاتن به ما گفته بود چهار و یا پنج عکس AFP در پاریس پس و پیش شده است، ولی زمانی که هاتن چند ماه پس از مرگ چه گورا به پاریس رفت، تنها چند عکس که ویرایشگر درست کرده بود را یافت.

 

جدیدحیات با عکس‌هایی تاریخ

از زمان اختراع دوربین عکاسی و عمومیت یافتن کار با آن، لحظاتی مهم و سرنوشت ساز، افراد مشهور و تاریخ ساز کم نبوده است که در قالب عکس ماندگار شده است.از زمان اولین عکس گرفته شده در تاریخ در سال 1826 توسط عکاسی فرانسوی "ژوزف نیسه فورنیپس" تا اولین عکس رنگی چیزی نزدیک به 46 سال گذشت و در طول این مدت عکس های بیشماری از لحظات تاریخی، چهره های مهم و تاریخ ساز گرفته شد که همه با تکنیک های ابتدائی عکاسی و فاقد رنگ هستند. در این میان البته عکاسانی بودند که آنقدر طالب رنگ بوده اند که به رنگ کردن عکس پس از ظهور آن رو آورده اند. با این حال تا سال ها پس از ورود رنگ به فن عکاسی همچنان عکاسی سیاه و سفید عمومیت داشت و عکاسان خبری و پرتره به روش گذشته عکس می گرفتند.امروزه پیشرفت های تکنولوژیک این امکان را فراهم کرده است که عکس های تاریخی که به هر دلیل سیاه و سفید هستند به عکس رنگی تبدیل شوند و حیاتی دیگر بیابند. گرچه بسیاری با رنگی کردن عکس سیاه و سفید مخالف و آن را از بین بردن ویژگی های بصری عکس می دانند، هستند کسانی که معتقدند این عکس ها با رنگ بیشتر به چشم ها می آیند و ماندگار می شوند.پایگاه "reddit" از چندی پیش در پروژه ای با عنوان "COLORIZED HISTORY" با کمک جمعی از علاقمندان عکس های تاریخی عکس مهم تاریخ را رنگی و در وبگاه خود با کیفیت بالا منتشر می‌کند. این عکس ها یا مربوط به وقایع مهم تاریخی می شوند یا خود به دلیل ویژگی های فنی از آثار مهم تاریخ عکاسی به شمار می روند. در اینجا قصد داریم نگاهی بیاندازیم به تازه ترین عکس های رنگی شده این مجموعه. 

آدلف هیتلر

 

مارتین لوتر کینگ

ژانویه امسال 86 سال از تولد مارتین لوترکینگ فعال حقوق بشر و رهبر جنبش حقوق مدنی سیاهپوستان ایالات متحده گذشت.مارتین لوتر کینگ در 15 ژانویه 1929 در جورجیا ی "آتلانتا" متولد شد. نام پدرش نیز مارتین لوتر کینگ بود و مادرش آلبرتا ویلیامز کینگ نام داشت. وی لیسانس خود را در رشته جامعه‌شناسی دریافت کرد و از آنجا که درخواست وی برای ادامه تحصیل در مدرسه الهیات "ییل" پذیرفته نشد به "پنسیلوانیا" رفت تا در مدرسه دین‌شناسی "کروزر" الهیات بخواند. او در سال 1951 مدرک کارشناسی خود را در رشته الهیات دریافت کرد و در سال 1955 با درجه دکترای دین شناسی نظام مند از دانشگاه بوستون فارغ‌التحصیل شد.مارتین لوتر نخستین بار پس از تحریم شرکت اتوبوسرانی شهر مونتگمری ایالت آلاباما که در اتوبوس هایش میان سیاهپوستان و سفیدان تبعیض قائل می شد به شهرت دست یافت. در اولین روز دسامبر سال 1955 میلادی روزا پارکر یک زن خیاط سیاهپوست که در اتوبوس نشسته بود حاضر نمی شود از جا برخیزد و جایش را به یک مرد سفیدپوست بدهد و به همین دلیل راننده او را به زور از اتوبوس پیاده می کند.در پی این تبعیض آشکار جنبش تحریم علیه شرکت اتوبوسرانی شهر مونتگمری آغاز شد.مارتین لوترکینگ کشیش جوان شهر در راس این جنبش معترضانه قرار گرفت و با الهام از مقاومت منفی و غیر خشونت بار گاندی علیه استعمارگران بریتانیایی در هندوستان جنبش تحریم را هدایت کرد.وی در 28 اوت سال 1963 میلادی در دوران ریاست جمهوری جان اف کندی راهپیمایی بزرگ واشنگتن را به راه انداخت و در مقابل 250 هزار نفر از هوادارانش مشهورترین سخنرانی خود که با جمله «رویایی دارم» آغاز می شد را انجام داد.سرانجام در 2 ژوئیه سال 1964 میلادی لیندون جانسون که پس از قتل کندی رئیس جمهور آمریکا شده بود در حضور مارتین لوترکینگ قانون مدنی که به هرگونه تبعیض نژادی خاتمه می داد را امضا کرد و در روز 14 اکتبر سال 1964 میلادی مارتین لوترکینگ جایزه صلح نوبل را دریافت کرد.سال 1968 کینگ در ادامه فعالیت های اجتماعی خود "کمپین مردمان فقیر" را برای نشان دادن وضعیت نامناسب عدالت اقتصادی و با هدف کمک به فقیرترین افراد ایالات متحده به راه انداخت. او در ساعت 6 و یک دقیقه بعدازظهر 4 آوریل 1968 بر روی بالکن هتل "لورن" در "ممفیس" در حالی که برای همراهی کارگران مورد استثمار ممفیس در راهپیمایی آماده می‌شد، مورد اصابت گلوله قرار گرفت و ساعاتی بعد در بیمارستان از دنیا رفت. به مناسبت سالروز تولد مارتین لوتر کینگ نگاهی می اندازیم به آلبوم زندگی و فعالیت های این فعال حقوق بشر در امریکا.

سخنرانی معروف مارتین لوتر کینگ با عنوان "رویایی دارم" در جمع 250 هزار نفر در واشنگتن دی سی. آگوست 1963

 

تشییع جنازه چرچیل

یم قرن از مرگ وینستون چرچیل سیاست‏مدار معروف و نخست‏ وزیر انگلستان در دوران جنگ جهانی دوم گذشت. وینستون چرچیل در صبح یکشنبه، ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۵ بعد از ۱۰ روز که خبر وخامت حالش در رسانه ها منتشر شده بود در اثر سکته مغزی در سن ۹۰ سالگی در منطقه "هایدپارک گیت" در شهر لندن درگذشت.او که در آغاز ژانویه همان سال پس از سرما خوردگی بستری شده بود در ۱۵ ژانویه دچار خونریزی مغزی شد، سکته مغزی کرد و به کما رفت. پس اعلام خبر درگذشت او در 24 ژانویه به دستور ملکه الیزابت دوم برای وی مراسم تشییع رسمی در کلیسای "سنت پال" با حضور مقامات عالی این کشور برگزار شد.این اولین مراسم رسمی از سال ۱۹۱۴ در بریتانیا بود که برای فردی خارج از خاندان سلطنتی انجام می‌شد و شاید بزرگ ترین مراسم از این دست در بریتانیا بود به طوری که چهره‌ها و مقاماتی از بیشتر از صد کشور جهان چون شارل دوگل و دوایت آیزنهاور حضور یافتند.چرچیل مهمترین چهره سیاسی قرن گذشته بریتانیا بود که در دوران حساس جنگ جهانی دوم نخست وزیر این کشور بود و در سرنوشت جنگ تاثیر بسزایی داشت. مجله تایم در سال ۱۹۴۹ او را به عنوان «مرد نیمه اول قرن بیستم» معرفی کرد همانطور که در سال ۱۹۴۰ نیز این عنوان را به دست آورده بود. وی جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۵۳ را نیز به خاطر نوشته‌هایش دریافت کرد. چرچیل پس از تشییع رسمی در یکی از گورستان‌های وابسته به کلیسای "بلادون" در "آکسفوردشایر" که پدر و مادرش در آنجا دفن بودند، چسبیده به کاخ بلنهایم به خاک سپرده شد.  

 

"آلن دژان" و انقلاب اسلامی ایران

"آلن دژان" عکاس خبری که در دهه هفتاد میلادی برای آژانس عکس "سیگما"  و سپس برای "کوربیس" عکاسی می کرد در آستانه انقلاب اسلامی به ایران آمد و از آنچه در بهمن 1357 و هفته های منتهی به آن در ایران به وقوع می‌پیوست عکاسی کرد."آلن دژان" عکاس فرانسوی عضو آژانس عکس "سیگما"و"کوربیس"که به خاطر مجموعه عکس هایش از انقلاب الجزایر، جنگ ویتنام و بحران نیکاراگوئه در جهان عکاسی خبری شناخته می‌شود در آستانه انقلاب اسلامی در ایران به کشورمان آمد و چند هفته ای را در ایران ماند.

 

انقلاب به روایت عکاس فرانسوی

"ژیل پرس" عکاس فرانسوی یکی از مشهورترین عکاسان انقلاب اسلامی است که مجموعه‌ای منحصر به فرد از مردم و جامعه ایران در ماه‌های پس از انقلاب اسلامی را عکاسی کرده است."ژیل پرس" عکاس خبری فرانسوی مقارن با انقلاب اسلامی در سفری پنج هفته‌ای به ایران از دسامبر ۱۹۷۹ تا ژانویه ۱۹۸۰ یعنی آذر و دى ۱۳۵۸ و در ماه‌های پرتلاطم سال 1358 گزارشی مصور از وقایع ماه‌های نخست انقلاب تهیه کرد.این عکاس حاصل سفر خود به ایران را در کتابی با 101 صفحه که شامل 98 عکس سیاه و سفید بود در همان سالها به چاپ رساند. مجموعه او از نماز جمعه تهران تا تشیع پیکر شهید مفتح در قم، تجمع ها و تظاهرات مردم به مناسبت تسخیر لانه جاسوسی، آمادگی مردم در دفاع از انقلاب اسلامی تا زندگی عادی مردم کوچه و بازار در شهرهای تهران، تبریز، قم، مهاباد و سنندج را در بر می‌گیرد.وجه منحصربه فرد عکس‌های "پرس" آن است که او در انتخاب سوژه بیش از آنکه فعل و انفعالات سیاسی را مد نظر قرار دهد توجه خود را به جامعه ایران معطوف کرده است. نگاه دقیق و هنرمندانه در کنار این سوژه یابی منحصر به فرد باعث شده مجموعه او به مجموعه‌ای کم نظیر و در عین حال مستند از وضعیت جامعه ایران در زمان انقلاب اسلامی تبدیل شود.تصویر تظاهرات مردم شهرها و روستاها، ناامنی های اشرار و ضدانقلاب در مناطق مرزی، ثبت فضاهای فرهنگی مساجد و مراکز آموزشی، اجتماعات زنان و مردان، نقش کودکان و جوانان و تلاش در جهت بیان ارزشها و احساسات و باورهای مردم چیزی است که در مجموعه این عکاس قابل مشاهده است. سری اول عکس های ژیل پرس که در زیر مشاهده می کنید مربوط به عکاسی او از تهران چند ماه پس از انقلاب است.

در جاده تهران
 

وینستون چرچیل

به مناسبت پنجاهمین سالگرد درگذشت وینستون چرچیل آلبوم دیده نشده‌ای از عکس‌های این سیاستمدار انگلیسی منتشر شد.وینستون چرچیل در صبح یکشنبه، ۲۴ ژانویهٔ ۱۹۶۵ بعد از ۱۰ روز که خبر وخامت حالش در رسانه ها منتشر شده بود در اثر سکته مغزی در سن ۹۰ سالگی در منطقه "هایدپارک گیت" در شهر لندن درگذشت.او مهمترین چهره سیاسی قرن گذشته بریتانیا بود که در دوران حساس جنگ جهانی دوم نخست وزیر این کشور بود و در سرنوشت جنگ تاثیر بسزایی داشت. مجله تایم در سال ۱۹۴۹ او را به عنوان «مرد نیمه اول قرن بیستم» معرفی کرد همانطور که در سال ۱۹۴۰ نیز این عنوان را به دست آورده بود. وی جایزه نوبل ادبیات در سال ۱۹۵۳ را نیز به خاطر نوشته‌هایش دریافت کرد.موزه ملی عکس و فیلم بریتانیا  National Media Museum در پنجاهمین سالگرد درگذشت چرچیل تعدادی عکس دیده نشده از آلبوم زندگی چرچیل منتشر کرده است که از کودکی تا مرگ او را شامل می‌شود.

چرچیل در کودکی. سال1880
 

اردوگاه «آشویتس» پس از 70سال

" تاریخ را فاتحان می نوسند... "

"کسانی که تاریخ را به یاد نمی آورند،محکوم به تکرار آن هستند... "

هفتاد سال پیش در چنین روزهایی اردوگاه مرگ "آشویتس" به دست سربازان روس آزاد شد؛ جایی که بین سال‌های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ بیش از یک میلیون انسان در آن به کام مرگ فرستاده شدند.پس از آنکه ارتش شوروی سابق در 13 ژانویه 1945 بزرگترین لشکرکشی خود برای آزاد کردن آشویتس را آغاز کرد توانست در بعد از ظهر 27 ژانویه وارد اردوگاه شوند. زمانی که سربازان روس اردوگاه آشویتس را رسما آزاد کردند، فقط 7000 زندانی هنوز در آنجا زنده مانده بودند. این اردوگاه در سال 1940  در راستای طرحی با عنوان "راه حل نهایی" که موجب مرگ نزدیک به 11 میلیون نفر شد در حدود 60 کیلومتری جنوب غرب "کراکوف" لهستان ساخته شد. در این اردوگاه بیش از یک میلیون نفر به کام مرگ فرستاده شدند. این محل در حال حاضر به عنوان موزه نسل کشی در لهستان مورد بازدید قرار می‌گیرد. عکاس رویترز به تازگی به آن سری زده و از داخل آن عکاسی کرده است.